Ruimte in de ondergrond van Zoeterwoude
Op dit moment wordt er in Nederland gewerkt aan allerlei verschillende ruimtelijke opgaven. Zo wordt onze energie-infrastructuur uitgebreid, worden warmtenetten geplaatst en maken we onze leefomgeving klimaatadaptief. Deze veranderingen hebben niet alleen invloed op de bovengrond, maar ook op de ondergrond. En de ruimte in de ondergrond is schaars.
Warmtenetten, elektriciteitsnetverzwaring, waterbergingprojecten vanwege extreme buien, en extra bomen voor de leefbaarheid en tegen de hittestress: dat alles vraagt om ruimte in de ondergrond. Om toekomstige knelpunten te vermijden is het van belang dat het ruimtegebruik in de ondergrond in kaart wordt gebracht. Want dan kan je als gemeente regie voeren. Dit mochten wij doen voor de gemeente Zoeterwoude.
In dit project onderzochten we hoe het zit met het huidige en toekomstige ruimtegebruik in ondergrond van Zoeterwoude. Hierbinnen was er speciale aandacht voor twee ontwikkelingen: de toekomstige warmtevoorziening per buurt en de groenambitie van 0,6 boom per inwoner. Op deze manier wordt inzichtelijk waar mogelijkheden liggen voor deze en andere nieuwe ruimteclaims in de bodem.
Allereerst hebben we bepaald welk deel van de totale ondergrond in aanmerking komt voor gebruik (voor de meeste ondergrondse ambities). Logischerwijs worden bijvoorbeeld water, bouwland en agrarische grond uitgesloten. Daarnaast zijn er nog andere specifieke uitsluitingen, zoals smalle paadjes die minder breed zijn dan 4 meter tussen gebouwen. Dit heeft te maken met aanleg- en beheerkosten, en wet- en regelgeving met betrekking tot veiligheid, onderhoud en toegankelijkheid.
Daarna is het huidige gebruik van de ondergrond geïnventariseerd. Alle kabels, leidingen, pijpen, putten en andere ondergrondse objecten zoals bomen of afvalcontainers zijn geïnventariseerd. Het resultaat is de overblijvende vrije handelingsruimte voor toekomstige ruimteclaims. Deze is geanalyseerd en gevisualiseerd in een kaart. Zo weten we welke ruimte er nog beschikbaar is voor de toekomstige ambities.
Niet overal in de ondergrond bleek voldoende ruimte aanwezig te zijn. Dit wil niet zeggen dat op deze locaties per definitie geen warmtenet of verzwaring van het elektriciteitsnetwerk kan worden aangelegd. Voor deze locaties zal de aanleg naar verwachting ingewikkelder en duurder worden. De kabels en leidingen die al in de ondergrond liggen kunnen bijvoorbeeld opnieuw georganiseerd worden. Door ze bijvoorbeeld onder elkaar te plaatsen of te verplaatsen kan extra ruimte worden vrijgemaakt.
