Ruimte voor een CO₂-neutraal en circulair Groningen

Onderzoek naar een CO2-neutraal energiesysteem en een circulaire economie in 2050

De komende jaren zal de provincie Groningen de nodige veranderingen doormaken. Er wordt gestreefd naar een CO2-neutrale provincie met een circulaire economie in 2050, waarbij optimaal gebruik wordt gemaakt van lokaal beschikbare grondstoffen. Voor de transitie is ruimte nodig: denk aan windmolens op land en zee, waterstoffabrieken en recyclingfaciliteiten. Samen met Metabolic hebben we een onderzoek uitgevoerd om inzicht te krijgen in de ruimtelijke impact van deze transitie. Hiermee is Groningen voorbereid op de toekomst en kunnen tijdig weloverwogen keuzes worden gemaakt. Metabolic heeft zich gericht op de circulaire economie, terwijl wij ons hebben verdiept in het toekomstige energiesysteem.

Het energiesysteem

Om de mogelijkheden en uitdagingen van het toekomstige energiesysteem te verkennen, hebben we vier scenario’s voor 2050 ontwikkeld. Deze scenario’s zijn gebaseerd op twee assen: een systeem dat focust op elektrificatie versus een dat steeds meer leunt op alternatieve energiebronnen zoals waterstof, en een (inter)nationale strategie tegenover een regionale aanpak. Deze vier scenario’s bieden inzicht in mogelijke ontwikkelingen voor de provincie Groningen, waarbij elk scenario de uiterste richtingen van het spectrum vertegenwoordigt. Het doel is niet om één scenario te kiezen, maar om inzicht te geven in de breedte van de mogelijke opties.

De ruimtelijke impact van elk scenario is zorgvuldig in kaart gebracht met behulp van berekeningen en schattingen. Daarnaast is er per scenario een tijdlijn opgesteld die laat zien wanneer belangrijke beslissingen moeten worden genomen.

De belangrijkste factor in de scenario’s is de windenergie die op de Noordzee wordt opgewekt en via Groningen aan land komt. Dit beïnvloedt de ruimtelijke verdeling van andere energiebronnen. Bij (inter)nationale strategieën wordt er minder aanspraak gemaakt op land, maar meer op zee. In regionale scenario’s is er juist meer landgebruik nodig, omdat de focus meer naar binnen is gericht.

Circulaire economie en de energietransitie

Hoewel de circulaire economie en de energietransitie twee afzonderlijke systeemveranderingen zijn, hebben ze op verschillende vlakken overlap en kunnen ze elkaar versterken. Zo kan Groningen, door te kiezen voor materialen die minder belastend zijn voor het milieu (tijdens productie, gebruik en aan het einde van hun levensduur) de ecologische voetafdruk van zowel energie- als productiesystemen verminderen.

Het is cruciaal dat beide transities op elkaar worden afgestemd om elkaar niet in de weg te zitten. Beide hebben ruimte nodig. Denk bij de circulaire economie bijvoorbeeld aan innovatieve recycling- en afvalverwekingsfaciliteiten, en bij de energietransitie aan waterstoffabrieken en windmolens. Ze moeten daarom op een slimme en integrale manier ontworpen worden.

Wil je meer weten over dit project?

Neem contact op met Anubhuti